Βιβλίο: Για την αγάπη της ζωης
Κεφάλαιο: 6 - Χιτλερ - Ποιος ήταν και τι σήμαινε Αντίσταση σ'αυτόν
(Απόσπασμα)
ΣΟΥΛΤΣ: Μια τελευταία ερώτηση που θα επαναλάβει και θα συνοψίσει πολλά απ' όσα συζητήσαμε ως τώρα. Αντίσταση είναι μια ονομασία για ένα υψηλό είδος δράσης, για το οποίο πρέπει να εκπαιδευτούμε. Αλλά όταν πρόκειται για κοινωνικά και πολιτικά θέματα, συχνά συναντάμε, για κάποιους λόγους, την παθητικότητα, την έλλειψη ενδιαφέροντος, τη μοιρολατρία, μια αίσθηση αδυναμίας και «αρνήσεις», μεγάλες και μικρές, αρνήσεις να δεχτούν οι άνθρωποι κινδύνους κι ευθύνες, αρνήσεις να αποφασίσουν, φοβούμενοι μήπως προκαλέσουν «ενοχή». Δυστυχώς, δεν έχουμε τώρα το χρόνο ή και το χώρο για να εξετάσουμε λεπτομερειακά αυτά τα αίτια. Θα ήμουν, όμως, ευγνώμων αν μπορούσατε να σχολιάσετε με συντομία το ζήτημα του πότε και πού πρέπει ν' αρχίζει η αντίσταση, ώστε να μπορεί να έχει αποτέλεσμα πολύ πριν φτάσουμε στην αναγκαιότητα της δολοφονίας.
ΦΡΟΜ: Αν αρχίσετε την αντίσταση σας σ' ένα Χίτλερ μόνον αφού αυτός έχει κερδίσει τη νίκη του, τότε έχετε χάσει πριν ακόμα αρχίσετε. Διότι για να προβάλεις αντίσταση, πρέπει να έχεις έναν εσωτερικό πυρήνα, μια πεποίθηση. Πρέπει να έχεις πίστη στον εαυτό σου, να μπορείς να σκέφτεσαι κριτικά, να είσαι ανεξάρτητο ανθρώπινο ον, άνθρωπος και όχι πρόβατο. Για να φτάσεις σ' αυτό, για να μάθεις την «τέχνη να ζεις και να πεθαίνεις», χρειάζεται πολλή προσπάθεια, υπομονή, εξάσκηση. Είσαι υποχρεωμένος να μαθητέψεις γι' αυτό, όπως και για κάθε άλλη ειδίκευση. Όποιος δώσει στην εξέλιξη του αυτή την κατεύθυνση, θα αναπτύξει και την ικανότητα να γνωρίζει τι είναι καλό —ή κακό— για τον ίδιο και για τους άλλους, καλό ή κακό γι' αυτόν σαν ανθρώπινο ον, όχι καλό ή κακό για την επιτυχία του, για την απόκτηση δύναμης ή πραγμάτων.
Η δομή του εγκεφάλου μας μας επιτρέπει να κάνουμε κάτι μοναδικό: Μπορούμε να ορίσουμε τους καλύτερους σκοπούς μας και να βάλουμε τα συναισθήματα μας στην υπηρεσία αυτών των σκοπών. Όποιος ακολουθήσει αυτό το μονοπάτι, θα μάθει να αντιστέκεται όχι μόνο στις μεγάλες τυραννίες. σαν του Χίτλερ, αλλά και στις μικρές «τυραννίες», τις έρπουσες, τις σερνόμενες τυραννίες της γραφειοκρατίας και της αλλοτρίωσης στην καθημερινή ζωή. Αυτό το είδος αντίστασης είναι πιο δύσκολο σήμερα παρά ποτέ πριν, διότι η συνολική κοινωνική δομή μας γεννάει αυτές τις τυραννίες. Στη δομή αυτή, ο άνθρωπος υποβιβάζεται όλο και πιο πολύ σ' ένα μηδενικό, σ' ένα δόντι γραναζιού, σ' ένα μικρό ρόλο στο γραφειοκρατικό σενάριο. Δεν είναι αναγκασμένος να παίρνει κάποιαν απόφαση, να αναλαμβάνει κάποια ευθύνη. Κατά κανόνα, κάνει μόνο όσα του προσδιορίζει η γραφειοκρατική μηχανή. Σκέφτεται, νιώθει και διαμορφώνει τη ζωή του όλο και πιο λίγο. Τα μόνα πράγματα που σκέφτεται, είναι προϊόντα του εγωισμού του και σχετίζονται με ερωτήματα όπως: Πώς μπορώ ν' ανέβω; Πώς μπορώ να κερδίσω πιο πολλά χρήματα; Πώς μπορώ να είμαι πιο υγιής; Δε ρωτάει: Τι είναι καλό για μένα σαν άνθρωπο; Τι είναι καλό για μας σαν πόλη; Για τους Έλληνες, και στην κλασική παράδοση, αυτά ήταν τα μεγάλα ερωτήματα που προσπαθούσε να λύσει η σκέψη, η σκέψη όχι σαν εργαλείο για την αύξηση του ελέγχου πάνω στη φύση, αλλά η σκέψη σαν εργαλείο για την απάντηση στο ερώτημα: Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος ζωής; Τι βοηθάει την ανθρώπινη ωρίμανση, το ξεδίπλωμα των καλύτερων δυνάμεων μας;
Η πλατιά διαδεδομένη παθητικότητα, η έλλειψη συμμετοχής στις αποφάσεις που επηρεάζουν την προσωπική μας ζωή και τη ζωή της κοινωνίας μας —αυτό είναι το έδαφος όπου μπορούν να αναπτυχθούν ο φασισμός ή παρόμοια κινήματα, που συνήθως τους βρίσκουμε ονόματα μόνον αφού γίνουν γεγονότα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου